Gañador@s do concurso de microrrelatos Laxeiro: un xeito de ollar

Xa hai tempo que se fallou o resultado do concurso literario Laxeiro: un xeito de ollar convocado pola biblioteca e os departamentos de Lingua Galega e Lingua Castelá. Fixemos entrega dos premios, cómics en galego e libretiñas de persoeiros galegos, o día 31 de marzo coioncidindo cos Encontros Plambe e tamén co último día das vacacións de Semana Santa. Esta última avaliación está a ser trepidante, un visto e non visto para o alumnado e profesorado de 2º de bacharelato e foinos quedando pendente compartir os marabillosos relatos que tivemos a oportunidade de ler. Segundo o xurado, a escolla non foi nada sinxela. A calidade dos relatos da última categoría foi tan boa, que resultou verdadeiramente difícil escoller tan só dous gañadores, polo que decidimos dar un 3º premio.

Para que o poidades comprobar vós mesmos aquí vos deixamos os microrrelatos gañadores:

1ª Categoría:

1ª Categoría:

1º Premio

” Un mundo cheo de emocións” de José Santamaría

Composición – Colección de Arte ABANCA

Ás veces sinto que no meu interior viven centos de persoas diferentes. Levántome rodeado da miña familia e síntome feliz. En clase, entre as burlas dos meus compañeiros, éntrame a depresión. No parque, entre os empurróns doutros rapaces, síntome agobiado. Pola noite, esperando a que chegue o meu pai do traballo, síntome ansioso… Pero hoxe é diferente, hoxe, por fin…, vou ser libre.

José Santamaría Pérez, 2º ESO A

2º Premio

“Un xogo de nenos” de Carlos Arufe

Sempre xogaba só. Cada vez que volvía de traballar atopábao xogando á beira do camiño. Levaba un gorro feito de papel de periódico, saudábame coa man dende lonxe e achegábase a min correndo. Pero sempre estaba só. A última vez que me atopei con el levoume pola man ata a parte de atrás da casa e moi contento ensinoume o seu novo xogo. Consistía en colgar tres bonecos dunha corda como se fose un aforcamento. Horririzado pregunteille como sabía xogar a iso. Por contestación dixo:

-Así fixo meu pai cos meus irmáns.

Carlos Arufe Carou, 1º ESO C

2ª Categoría

1º Premio

Era unha noite fría e solitaria. A lúa brillaba sobre o horizonte, proxectando sombras na terra desértica. As árbores eran como esqueletos, coas súas pólas estendidas cara ao ceo. Na distancia, apareceu unha figura estraña a cabalo, atravesando o Trasmundo. Montaba un cabalo negro con brillantes ollos, e levaba unha capa escura. Os ollos da figuran resplandecían como estrelas, e os seus pasos eran silenciosos. Parecía estar buscando algo, unha resposta a unha pregunta que só el coñecía. Esvaeceuse na noite, deixando atrás silencio e misterio.

Edgar Beiroa Cameán, 3º ESO C

3ª Categoría

1º Premio

“Maternidade”

Adoitaba pasar as noites acurrucado no seu peito, escoitqando os latexos do seu corazón, sentindo a tranquilidade da súa harmoniosa voz e o agarimo do seu inolvidable tacto.

Fínxía que sentía frío para que me abrazara máis forte e desta maneira lograba reter na miña memoria a forma das súas fráxiles mans, coas que me mecía con coidado. Ademais, finxía que non escoitaba como caían as moedas na tea que tiña pousada no chan e que parecía que só os máis miserables conseguían ver.

Aya Aniba, 1º Bac B

2º Premio

Na penumbra, á lus do candil, chocan dúas espadas. Os cabaleiros protexen aos seus reis no campo de batalla, cheo de amosegas de moitas noites de troula. Os exércitos atópanse listos, agardando a súa quenda para pegar un chimpo dende as mans, e unirse ao balbordo, mais a orde decidirá o triunfo, o cheiro a viño do país inunda o campo. Vai de copas. As batallas sucédense con velocidade. O ambiente é eléctrico. A tensión cobra vida nos chiscos de ollo disimulados, nas reviravoltas de morro, nas cellas que se levantan de seguido, coma unha lostregada e volven ao seu lugar de contado. Prácticas estratéxicas que determinarán o futuro dos enfrontados e a transcendencia do seu enfrontamento.
Comeza a última, poida que sexa a decisiva, os trunfos agardan retirados ao comando do monicrequeiro, xa farto de comer tallada mais ávido de vitoria, deixando lugar para o impacto dos máis valiosos soldados: un as, un tres, un rei. Uns achandan a chambra, outros arromban o sombreiro e cospen ao chan, outros semellan tomates suados, deses cos que só nós, espectadores doutra época, podemos establecer comparativa. Vai de copas, e estas gañan, os ouros arrecúan, brándense as espadas e caen os bastos coma garrotes, é agora ou nunca:
-Brisca, Andrés, brisca!

María Queiruga Romay, 2º Bac A

3º Premio

“O espanto”

Espertei no medio da noite co ruído dun tambor. Non tardei en darme conta de que era a choiva batendo con forza na uralita que nos facía de tellado. Comecei a asubiar ao ritmo da choiva e mentres o facía recordei as palabras da miña avoa: “o que de noite asubía, polo demo pía”. E deixei de asubiar de golpe. Parou a choiva e tamén o tambor. Cando estaba a pique de volver quedar a durmir, abrín os ollos.

Alí estaba.

Daniela Rodríguez Maneiro, 1º de Bac B

Noraboa a todas e todos!!

Advertisement

Laxeiro: un xeito de ollar

Laxeiro, o pseudónimo co que sempre asinou as súas obras José Otero Abeledo, foi a figura homenaxeada no ano 2022 no Día das Artes Galegas pola Real Academia Galega de Belas Artes. 

É unha das figuras máis representativas do Movemento Renovador da pintura galega. Emigrado, vangardista e orixinal espandeu a cultura rural e tradicional galega a través das súas obras pictóricas. 

Fixemos unha selección dalgunhas das súas producións que podes ver na exposición que colocamos nas cortizas que hai nos corredores próximos á biblioteca e tamén no noso blog ‘etikeles’. Inspirándote nelas o Equipo de Dinamización da Lingua Galega (EDLG) e o de Biblioteca propoñémosche que escribas un microrrelato. Para iso deberás escoller un dos seus cadros e expresar aquilo que che suxira dun xeito literario. 

Recordámoste que no blog tes consellos para escribir un microrrelato e podes ler algunha mostra: https://etikeles.wordpress.com/2016/04/12/microrrelatos-sorprendendo-o-lector/

BASES

  • Os microrrelatos deben presentarse en galego, independentemente de que conten para a materia de castelán ou de galego.
  • Cada persoa só poderá entregar un.
  • Has de inspirarte nun dos cadros de Laxeiro (incluídos os gravados). Escólleos entre os que figuran na exposición (nela tes un libro sobre Laxeiro como pintor que podes consultar) e no documento que aparece na entrada do blog e da AV. Copia a imaxe no documento que entregues ilustrando a túa creación. Inclúe un pé de foto co título. 
  • Os textos deben ser orixinais.
  • Publicaranse no blog da biblioteca os gañadores e unha selección dos presentados.
  • O xurado resérvase o dereito de deixar deserta algunha das categorías se os textos carecesen de calidade.
  • Os traballos entregaranse á profesora responsable a través da Aula Virtual en formato pdf cun pseudónimo e contarán para nota para a 2ª avaliación desa materia (Lingua Galega ou Lingua Castelá).
  • O prazo límite de entrega será o venres 3 de marzo de 2023 e fallarase o premio o día venres 31 de marzo de 2023 no primeiro recreo.
  • A entrega de premios terá lugar na biblioteca no 2º recreo do día 31 de marzo.

CATEGORÍAS

  • A: 1º e 2º de ESO
  • B: 3º e 4º de ESO
  • C: 1º e 2º de BACHARELATO e ciclo.

PREMIOS POR CATEGORÍAS

En cada categoría haberá dous premiados. O premio será… 

A rodar de novo

Voltamos con ímpetu renovado nesta nova tempada dos clubs de lectura do alumnado do centro. Como outros anos, esta primeira xuntanza foi compartida polos dous clubs, o dos Benxamíns e o d@s Lerpeir@s. A experiencia das maiores mestura ben coa hiperactividade dos pequenos, sobre todo daqueles que están por primeira vez nun club de lectura. Explicar o funcionamento básico do club e facer as pertinentes presentacións, levounos máis dunha hora. E todo iso acompañado por manxares para adozar.

Quedounos un tempiño para facer unha actividade moi creativa. Por grupos elexiron libros da biblioteca polo seu título, e a partir disto elaboraron poemas. Foi abraiante comprobar o enxeño destos rapaces e rapazas. Prometen!

As nosas ilustradoras

A ilustración científica sae das aulas da man do alumnado de 1º de bacharelato. Leva tempo abraiando aos que pasan polo corredor do 1º andar e os que se achegan a biblio.

Parecen sacados dos álbumes ilustrados que expuxemos co gallo do 8 de marzo, pero son obras de rapazas e rapaces de 16 e 17 anos realizadas na materia de Bioloxía e amosan un dominio da cor e do trazado que non deixa indiferente ao que se para a mirar. Aquí vemos a unha mosca despistada que se quixo pousar no fieito de Ruth Monteagudo:

Mellor que describir con palabras é dar paso as imaxes, que falan por si soas:

Tamén fixeron ilustracións de anatomía:

Menuda canteira de artistas! As nosas felicitacións para todas elas e eles.

Isaac Díaz Pardo na Memoria

En agosto do 2020 cumpríanse 100 anos do nacemento dunha das persoas máis luminosas do noso século XX: Isaac Díaz Pardo. Pintor, ilustrador, escritor, empresario… e, ante todo, xunto con Luís Seoane, creador dun soño: o Laboratorio de Formas, unha idea feita realidade na que a arte, a economía, a memoria e a identidade como piares dunha Galicia posible.

Dende o equipo de biblioteca promovemos o traballo sobre Isaac e o seu labor dende diferentes materias. Perseguiamos estes obxecivos:

  • Poñer en valor o labor desenvolvido por Isaac Díaz Pardo e Luís Seoane no Laboratorio de Formas e a fábrica de Sargadelos. 
  • Poñer en valor do labor desenvolvido polos personaxes históricos representados na cerámica de Sargadelos.
  • Procurar información e a súa reelaboración.
  • Traballar en equipo.
  • Valorar o traballo interdisciplinario nun proxecto común entre varias materias: Lingua Galega, Lingua Castelá, Educación Plástica e Visual e Matemáticas.
  • Corrixir a expresión lingüística escrita.
  • Reforzar a utilización dos correctores en liña na produción textual. 
  • Reforzar a utilización do Classroom e o Drive para o traballo individual e colaborativo.

Plástica

Traballos de creación de figuras a partir das liñas de deseño (formais e de contido identitario) das figuras de Sargadelos:

1º, 2º e 3º de ESO

Lingua Galega

O alumando de 1º a 3º de ESO coñeceu a figura de Isaac Díaz Pardo a través de formularios web:

https://docs.google.com/forms/d/1kCbtL-RO3lXQite6Re2EW38hoLtGTtG98omgourJows/edit

https://docs.google.com/forms/d/1O1AFKEwbbZobrHtPEcGJb_AnitUTrfwMZ665bMQeRig/edit

En 1º e 2º de ESO, tirando da relación entre Isaac Díaz Pardo e Castelao, o diálogo entre texto e imaxe, e os cantares de cego creados por Isaac, propuxemos ao alumnado que crease cómics a partir das lecturas de Retrincos, Cousas e Cantares Gallegos. Nesta imaxe recóllese un exemplo dunha das tarefas que se adxunta a continuación como pdf.

Nesta entrada recollemos a actividade e os premiados por parte do EDNL e o equipo de biblioteca.

En 3º de ESO investigaron sobre A nosa historia nas figuras de Sargadelos e cos seus traballos creamos unha presentación recompilando a información. Poñendo en valor a nosa identidade!

En 2º de Bacharelato, contextualizouse a nunha tarefa do bloque de sociolingüística, tras a lectura de Instrucións para tomar café, de Núñez Singala. Estes relatos convidan á reflexión sobre a identidade galega e o uso da lingua galega en diferentes ámbitos e funcións, entre eles o empresarial. A tarefa sobre Isaac Díaz Pardo, ademais do cuestionario para coñecer o intelectual e o seu labor, constituíu a segunda parte do traballo a partir da obra de Singala. Debían reflexionar sobre o tema: Como somos os galegos? Como queremos ser os galegos? Dividíase en dous bloques: Mirando atrás e Pensando o presente para construír o futuro. Que mellor exemplo que Isaac Díaz Pardo e o Laboratorio de formas!

Pedíuselles que creasen un texto sobre o intelectual a partir da investigación de diversas fontes e que analizasen o uso do galego e os criterios identitarios nunha selección de empresas galegas actuais.

Entre os textos realizados polo alumando, en xeral ben interesantes, seleccionamos estes das alumnas Clara Tomé Mariño e Valeria Baleirón Sobrido:

Lingua Castelá

Na materia de Lingua Castelá en 4º de ESO responderon tamén un formulario para coñecer a Isaac Díaz Pardo e contextualizar a tarefa que consistiu na creación dun microrrelato a partir da obra pictórica do artista e empresario.

Entre os microrrelatos presentados, seleccionamos os creados por Silvia Pego e Indira Fernández Rodal a partir dos cadros Os afogados e O discurso:

Matemáticas

Dende o departamento de Matemáticas traballaron a xeometría a partir do deseños da cerámica de Sargadelos:

De Isaac Díaz Pardo, Castelao e Rosalía ao cómic!

Tanto Castelao como Isaac Díaz Pardo foron pintores e escritores. Os dous crían na necesidade de unir a imaxe e a palabra. Castelao fíxoo nos seus álbums (Nós, Milicianos, Galicia Mártir, etc.), na narrativa e no teatro

“— Non quero ir porque o escolante pégame e a escola cheira que fede”. Castelao. Álbum Nós, 1931. Primeira edición. 


Isaac Díaz Pardo fíxoo nos carteis de cego que publicou en 1970: Paco Pixiñas, O marqués de Sargadelos e A nave espacial. En 1985 adicou un á vida de Castelao.

Seguindo os seus pasos pedimos ao alumnado de 1º, 2º e 3º de ESO que crease cómics a partir dos relatos de Castelao de Retrincos e Cousas en 1º e 2º de ESO e dos poemas de Rosalía de Cantares Gallegos. Mirade nesta selección que ben o fixeron!!! Tan ben que os mellores recibirán do EDNL e da Biblioteca un cómic en galego como galardón. E os premiados foron:

1º ESO

1º A: Fabián Santos Cambón, “O segredo” e Érika Maneiro Santamaría, “Peito de lobo”. 1º C: Adrián González Queiruga, “Sabela”.

2º ESO

2º A: Águeda Dios Rego, ” A cova dos carcamáns”.

3º ESO

3º A: María Sanlés Suárez, “Nasín cando as prantas nasen” e 3º D: Nerea González Couza “Pasa, río, pasa, río”.

PARABÉNS!!!!!

Os debuxos de Antón no regreso de Os Resentidos

Os Resentidos volven aos escenarios. Fano co disco Organización Nautilus. E se o regreso da banda que fora pioneira no uso do galego nos 80 é xa de por si unha moi boa nova, para nós, para a comunidade educativa do IES de Porto do Son éo aínda máis. A razón non é outra que o ilustrador! Si, si, porque a persoa que creou os debuxos para nove dos temas deste disco que nos fala de piratas, tesouros…, que nos convida á festa (e, a reflexionar tamén, entre peza e peza) non é outro que o noso alumno Antón! O ilustrador de Portosín :):)

Xa sabemos da súa grande capacidade para o debuxo, para a cor! Un momentiño de descanso, un rotulador… e xa está: un pirata, un vilán, un polvo, un golfiño….

Dende o equipo de biblioteca felicitámolo polo seu traballo. E non é para menos, como podedes ver nun dos vídeos de promoción:

E aquí o temos o artista, a carón da banda na presentación do disco. Bravo, Antón!

Un ano máis botamos a andar os clubs de lectura!

Como cada outubro, botamos a andar os clubs de lectura coa dinámica dunha xuntanza conxunta dos dous clubs de alumnado. Demos a benvida aos novos, abrimos un classroom para os clubs, repartimos os libros cos que comezamos: Cabeza de Medusa de Marilar Aleixandre e O bosque dos raposos aforcados de Paasilinna.

Onte, con rosca e galletas, convertémonos en escritores e escritoras facendo dúas actividades creativas que fixeramos con Tamara de Andrés na xornada dos clubs de lectura dos profes e no Salón do Libro hai un par de anos: o riscado de palabras e o cadáver exquisito.

Primeiro imitamos os textos do artista Eduardo Torres (alter-ego de Rosendo Cid) en El hombre que rayaba periódicosMais… no canto de raiar periódicos, raiamos copias das dúas primieiras páxinas de libros que son referentes na literatura galega e na literatura castelá, para algo estamos nunha biblio!

E saíron cousiñas tan chulas coma estas:

E compuxemos versos e “cadáveres exquisitos” seguindo os ronseis de María Mariño, Luís Avilés, Lois Pereiro…

 

“Danza primixenia”, o poemario do VII Concurso escolar de poesía

Xa está na nosa biblio Danza primixenia, o poemario do 7º Concurso escolar de poesía Rosalía de

Castro, convocado polo Corte Inglés e a Fundación Rosalía de Castro. Dos 20 poemas seleccionados nas distintas categorías, catro son de alumnado do IES de Porto do Son! E xa non é a primeira vez: alí estivemos na cuarta edición e na quinta edición!

A final de curso Clara e Suso recolleron os seus galardóns, mais o xurado quixo recoñecer tamén a valía dos poemas de Sebastián e Valeria, versos para acompañan os cadros de Seoane. Parabéns! A palabra da man da pintura; poesía que sae das aulas! Aquí vos deixamos os poemas:

Remata o obradoiro “Ferramentas para contar”

Este luns tivemos a última sesión do obradoiro “Ferramentas para contar”, con Akira Valero. Foron tres sesións dunha hora e media de duración nas que alumnado do club de lectura e do grupo de teatro (algúns e algunhas asisten ás dúas actividades) xogou, berrrou, riu, pensou, actuou, modulou a voz, atopou no seu corpo unha canle de expresión coa que acompañar os sentidos e a palabra. Desta colaboración coa Área de Xuventude do Concello que vén enriquecendo as nosas actividades, sairán contadas aos nenos e nenas da Ludoteca, e, posiblemente, encontros con avós e avoas do Centro de Día aos que preguntaremos e escoitaremos. Nunha cadea de voz, de xeración en xeración,  retomaremos as súas historias para facelas memoria viva.

dav